GPA - Porozumienie w sprawie zamówień rządowych
21.04.2011
zamówienia publiczne
Polscy zamawiający, ogłaszając o przetargu, muszą uprzednio zweryfikować, czy dane zamówienie jest objęte Porozumieniem GPA i zawrzeć taką informację w ogłoszeniu o zamówieniu.
W związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej Polska stała się stroną Porozumienia w sprawie zamówień rządowych (ang. GPA – Government Procurement Agreement, dalej: „Porozumienie GPA”). Porozumienie to jest umową zawartą w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO). Weszło ono w życie w 1996 roku jako umowa fakultatywna, wiążąca tych członków WTO, którzy do niej przystąpili. Obecnie oprócz Unii Europejskiej i jej państw członkowskich stronami Porozumienia GPA są również Szwajcaria, Norwegia, USA, Islandia, Liechtenstein, Kanada, Japonia, Korea Płd., Hongkong, Tajwan, Singapur, Aruba i Izrael.
Celem Porozumienia GPA jest liberalizacja i rozwój handlu międzynarodowego poprzez zapewnienie równego dostępu do rynku zamówień publicznych państw – sygnatariuszy. Porozumienie GPA oparte jest na zasadzie niedyskryminacji wykonawców ze względu na kraj pochodzenia oraz traktowania narodowego, to jest stosowania do wykonawców pochodzących z państw – stron Porozumienia GPA takich samych reguł, jak w stosunku do wykonawców rodzimych.
Porozumienie GPA ma zastosowanie do zamówień udzielanych przez podmioty zamawiające określone w Załączniku I, Aneksy 1 – 3 do Porozumienia GPA (są to wybrane podmioty centralnej, lokalnej i regionalnej administracji rządowej oraz wybrane inne podmioty, m.in. przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, czyli dostarczające wodę, gaz i energię elektryczną oraz świadczące usługi telekomunikacyjne). Jeżeli chodzi o zakres przedmiotowy, Porozumienie GPA ma zastosowanie do określonych rodzajów zamówień na dostawy, usługi oraz roboty budowlane, wymienionych w Załączniku I, Aneksy nr 4 i 5. Ponadto przepisy Porozumienia GPA dotyczą wyłącznie zamówień, których wartość przekracza progi wyrażone w jednostce rozliczeniowej Międzynarodowego Funduszu Walutowego SDR, wynoszące co do zasady 130 000 SDR dla zamówień na dostawy udzielane przez jednostki administracji centralnej, 200 000 SDR dla zamówień na dostawy udzielane przez administrację lokalną i regionalną oraz 5 000 000 SDR dla robót budowlanych zamawianych przez podmioty sektora użyteczności publicznej. Wskazane progi różnią się nieznacznie w różnych państwach – stronach Porozumienia GPA. W Polsce, z uwagi na członkostwo w Unii Europejskiej, progi stosowania GPA odpowiadają co do zasady progom unijnym, czyli wartościom zamówień, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
Z zakresu stosowania Porozumienia GPA wyłączone są w myśl jego postanowień zamówienia ze względu na bezpieczeństwo narodowe danego państwa i jego obronność, a także zamówienia na towary i usługi będące rezultatem pracy więźniów. Porozumienie GPA przewiduje również możliwość wprowadzania przez państwa – strony przepisów koniecznych dla ochrony moralności, porządku i bezpieczeństwa narodowego, życia i zdrowia ludzkiego, zwierząt i roślin, ochrony praw własności intelektualnej lub dotyczących zamawiania towarów i usług świadczonych przez osoby upośledzone i instytucje charytatywne.
Dla polskich zamawiających fakt uczestnictwa w Porozumieniu GPA oznacza tyle, że w ogłoszeniach o zamówieniu publikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej każdorazowo musi znaleźć się informacja o tym, czy dane zamówienie podlega Porozumieniu GPA.
Anna Prigan, Zespół Infrastruktura, Transport, Zamówienia Publiczne (PPP) kancelarii Wardyński i Wspólnicy
