Nowelizacja ustawy o OZE – opóźnienie nowego systemu wsparcia | Co do zasady

Celem nowelizacji jest opóźnienie wprowadzenia zmian w systemie wsparcia OZE przewidzianych w rozdziale 4 ustawy o OZE. Przepisy modyfikujące istniejący system wsparcia dla OZE oraz wprowadzające nowy system oparty na aukcjach wejdą w życie nie 1 stycznia, tylko 1 lipca 2016 r.

Oznacza to, że inwestorzy mają dodatkowe pół roku na wytworzenie energii elektrycznej w budowanych instalacjach OZE, aby móc skorzystać z istniejącego systemu wsparcia opartego na świadectwach pochodzenia OZE.

W uzasadnieniu nowelizacji wskazano następujące powody opóźnienia we wprowadzeniu rozdziału 4 ustawy o OZE:

• przeprowadzenie dodatkowej oceny skutków regulacji i wprowadzenie mechanizmów umożliwiających uniknięcie upadłości obecnie funkcjonujących biogazowni rolniczych i ich dalszy rozwój;
• przygotowanie niezbędnych regulacji w zakresie zasad lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych na lądzie;
• dokończenie procesów inwestycyjnych, które z przyczyn niezależnych od inwestorów nie mogły zostać zakończone do końca bieżącego roku. Dodatkowe vacatio legis w wymiarze 6 miesięcy umożliwi oddanie tych inwestycji do użytkowania i skorzystanie przez wytwórców energii elektrycznej z prawa do otrzymywania świadectw pochodzenia;
• zakończenie prac legislacyjnych związanych z nowelizacją ustawy mających na celu usunięcie prawnych i redakcyjnych wątpliwości interpretacyjnych dotyczących przepisów rozdziału 4, w szczególności w części umożliwiającej prosumentom (mikrowytwórcom) wytwarzającym energię elektryczną w mikroinstalacji skorzystanie z mechanizmu wsparcia określonego w art. 41, w kontekście możliwości i dopuszczalności korzystania z pomocy publicznej;
• konieczność zmiany nazwy organu wydającego przepisy wykonawcze wydawane na podstawie upoważnień zawartych w ustawie ze względu na utworzenie nowego organu – ministra ds. energii.

Jakkolwiek oficjalnie uzasadnienie o tym nie wspomina, na decyzję o opóźnieniu niewątpliwie miała wpływ konieczność notyfikacji ustawy o OZE do Komisji Europejskiej w celu zbadania zgodności przewidzianych w niej mechanizmów pomocy publicznej z rynkiem wewnętrznym.

Mimo generalnego opóźnienia wejścia w życie nowych przepisów o wsparciu OZE ustawa wprowadza część rozwiązań modyfikujących system wsparcia w postaci świadectw pochodzenia. Świadectwa nie będą przysługiwać dużym hydroelektrowniom (pow. 5 MW) za energię wytworzoną od dnia 1 stycznia 2016 r. Z kolei instalacje spalania wielopaliwowego (z wyłączeniem dedykowanych instalacji spalania wielopaliwowego) dostaną za energię wytworzoną od dnia 1 stycznia 2016 r. o połowę mniej świadectw niż dotychczas.

Nowela zawiera także przepisy umożliwiające wydawanie świadectw pochodzenia na podstawie dotychczasowych przepisów przez kolejne pół roku oraz przedłużające istniejący obowiązek zakupu energii i ciepła z instalacji OZE przez sprzedawców z urzędu lub podmioty zajmujące się obrotem ciepłem i sprzedające to ciepło. Utrzymano także obowiązek zakupu przez sprzedawców z urzędu energii wyprodukowanej przez prosumentów w mikroinstalacjach. Jednak cenę zakupu zwiększono z dotychczasowych 80% na 100% średniej ceny energii na rynku konkurencyjnym z poprzedniego kwartału.

Przewidziano także przejściowe regulacje utrzymujące możliwość samodzielnego rozliczenia i skorzystania z ulg w spełnieniu obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia OZE przez odbiorców przemysłowych. Odbiorcy ci będą musieli do 30 czerwca 2017 r. osobno spełnić ten obowiązek za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2016 r., a rozliczyć się z niego przed Prezesem URE do 31 sierpnia 2017 r.

W przypadku, gdy wytwórca energii OZE wykorzystujący do wytwarzania energii elektrycznej biomasę, biopłyny, biogaz lub biogaz rolniczy w instalacji spalania wielopaliwowego, w dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego, rozpoczął wykonywanie takiej działalności po 31 grudnia 2013 r., może uzyskać świadectwo pochodzenia OZE za wytworzoną energię wyłącznie w ilości nie większej niż średnia roczna ilość energii elektrycznej wytworzonej przez tego wytwórcę przy wykorzystaniu biomasy, biopłynów, biogazu lub biogazu rolniczego w okresie wykonywania działalności gospodarczej w tej instalacji, nie dłuższym niż 3 lata, potwierdzonej wydanym świadectwem pochodzenia. Zgodnie z nowelizacją na potrzeby ustalenia tej średniej rocznej uwzględnia się ilość energii elektrycznej wytworzonej od 1 stycznia 2014 r. do wejścia w życie rozdziału 4 ustawy o OZE (1 lipca 2016 r.).

Opóźnienie wejścia w życie nowego systemu wsparcia OZE spowodowało także opóźnienie w rozpoczęciu pobierania opłaty OZE. Taryfy zatwierdzone przez Prezesa URE w części dotyczącej poboru tej opłaty będą obowiązywać od 1 lipca 2016 r.

Nowela zmienia także nazwę organu wydającego przepisy wykonawcze wydawane na podstawie upoważnień zawartych w ustawie o OZE na ministra ds. energii.

Marek Dolatowski, doradztwo dla sektora energii kancelarii Wardyński i Wspólnicy