dr Maciej Kiełbowski | Co do zasady

Sprzeciw – nowy środek zaskarżenia do sądu administracyjnego, wprowadzony 1 czerwca 2017 r. – coraz bardziej obrasta w orzecznictwo. Właśnie pojawił się pogląd, zgodnie z którym nie służy on od postanowień uchylających postanowienie organu I instancji i przekazujących sprawę do ponownego rozpoznania.

Ponaglenie jest stosunkowo nowym środkiem prawnym w postępowaniu administracyjnym, wprowadzonym nowelizacją, która weszła w życie 1 czerwca 2017 r. jako narzędzie do zwalczania bezczynności lub przewlekłości postępowania administracyjnego. Orzecznictwo formułuje jednak nowe wymogi, aby po wniesieniu ponaglenia móc skutecznie pójść ze sprawą do sądu administracyjnego.

Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego, która weszła w życie 1 czerwca 2017 r., wprowadziła m.in. nowy środek zaskarżenia przed sądem administracyjnym, jakim jest sprzeciw. Po paru miesiącach obowiązywania tych regulacji możemy zapoznać się z pierwszymi rozstrzygnięciami Naczelnego Sądu Administracyjnego na ich podstawie.

W niedawnych orzeczeniach Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku przypomniał, że organy administracji publicznej w kontaktach ze stronami postępowania powinny posługiwać się zrozumiałym językiem i wyznaczać realne terminy na dokonanie poszczególnych czynności.

Przesłanek kwestionowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego może być wiele – naruszenie procedury planistycznej, ograniczenie praw do gruntu niezgodnie z zasadą proporcjonalności, postawienie skarżącego w pozycji gorszej od właścicieli innych nieruchomości objętych planem itp. Praktyka orzecznicza dowodzi jednak, że jednym z najczęstszych powodów ich unieważniania jest niezgodność zapisów planu z postanowieniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Problemem takim zajmował się kilka dni temu Naczelny Sąd Administracyjny (II OZ 1326/17). Jego rozstrzygnięcie zasługuje na aprobatę, gdyż chroni prawa procesowe strony postępowania, wprowadzonej w błąd przez organ administracji.

Tak wynika z niedawnej uchwały poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego, która rozwiała dotychczasowe wątpliwości w tej kwestii. Uchwała ta może otwierać w niektórych sprawach nowe możliwości procesowe (II GPS 1/17).

Ostatnia duża nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego, która weszła w życie 1 czerwca br., wprowadziła nowy środek zwalczania bezczynności lub przewlekłości prowadzonego postępowania, jakim jest ponaglenie. Trzeba się tylko zastanowić, w jakich sprawach można je składać.

Wchodząca dzisiaj w życie nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego przewiduje także zmianę w zakresie skarżenia decyzji wydanych przez ministra albo samorządowe kolegium odwoławcze – od tej pory będzie można skarżyć je bezpośrednio do sądu administracyjnego.

Kolejna istotna zmiana wynikająca z wchodzącej dzisiaj w życie nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego wprowadza nieznaną dotąd możliwość zrzeczenia się prawa do odwołania od decyzji.

Dużo mówi się o elektronicznych środkach komunikacji w postępowaniach sądowych. W postępowaniu administracyjnym ich używanie jest możliwe. A jak ma się rzecz w postępowaniu przed sądem administracyjnym?

Dotychczas stronie postępowania administracyjnego przysługiwało prawo do złożenia zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie czy też na przewlekłe prowadzenie samego postępowania. Takie rozwiązanie wkrótce ulegnie znaczącej zmianie, gdyż wchodząca w życie w czerwcu nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego zakłada całkowitą rezygnację z tej instytucji, zastępując ją inną – ponagleniem.