Prawne konsekwencje „twardego Brexitu”
Niebawem minie dziesięć miesięcy, odkąd Zjednoczone Królestwo wystąpiło z Unii Europejskiej. I choć Brexit formalnie się dokonał, to jego faktyczne skutki są ledwie zauważalne. Obowiązujący od początku lutego 2020 r. okres przejściowy zbliża się jednak nieuchronnie ku końcowi, a zarazem coraz mniej prawdopodobne wydaje się, by przed jego upływem (tj. przed końcem roku 2020) udało się zawrzeć umowę regulującą przyszłe stosunki Zjednoczonego Królestwa i wspólnoty.
Prawo spółek i transakcje po „twardym” Brexicie
Jest coraz bardziej prawdopodobne, że umowa regulująca stosunki pomiędzy Zjednoczonym Królestwem a Unią Europejską po 31 grudnia 2020 r. nie zostanie zawarta na czas. Może to spowodować pewne perturbacje prawne.
Wybór prawa bez zmian
Okres przejściowy dotyczący Brexitu dobiega końca. Niezależnie od tego, czy uda się jeszcze podpisać nową umowę handlową Wielkiej Brytanii ze wspólnotą, wiele biznesów operujących równocześnie w Wielkiej Brytanii oraz w Unii może się spodziewać licznych niepewności i wyzwań. Szczęśliwie jedną ze stref, które pozostają stabilne, jest kwestia wyboru prawa w umowach. Tutaj na skutek Brexitu nie pojawią się zmiany inne niż techniczne.
Brexit a ograniczenia w obrocie produktami podwójnego przeznaczenia
Od 31 stycznia 2020 r. Wielka Brytania nie jest państwem członkowskim UE, a prawo UE przestanie mieć zastosowanie do Wielkiej Brytanii po zakończeniu okresu przejściowego w dniu 31 grudnia 2020 r. Oznacza to, że od 1 stycznia 2021 r. w stosunku do Wielkiej Brytanii przestanie obowiązywać rozporządzenie (WE) nr 428/2009 ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania.
Brexit a prawo rodzinne
Z dniem 31 stycznia 2020 r. Wielka Brytania przestała być państwem członkowskim UE i od tego czasu nie uczestniczy w unijnych procesach podejmowania decyzji ani w pracach instytucji UE. Rozpoczął się uzgodniony w ramach umowy o wystąpieniu okres przejściowy, który potrwa do 31 grudnia 2020 r. Do tego czasu wszystkie przepisy UE (z pewnymi wyjątkami nieodnoszącymi się do prawa rodzinnego) nadal mają zastosowanie do Wielkiej Brytanii, tak jak do państw członkowskich UE. Jak jednak będą wyglądać kwestie rozwodów, alimentów i władzy rodzicielskiej od nowego roku?
Koniec okresu przejściowego – czyli skutki Brexitu dla obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce
Okres przejściowy, podczas którego obywatele Wielkiej Brytanii są zasadniczo traktowani na gruncie prawa UE tak jak obywatele pozostałych państw członkowskich, upływa 31 grudnia 2020 r. W związku z tym pojawia się coraz więcej pytań i wątpliwości dotyczących legalności pobytu obywateli Wielkiej Brytanii i członków ich rodzin – zarówno tych już przebywających w Polsce, jak i tych, którzy dopiero planują swój przyjazd.
Prawo właściwe dla małżeńskich stosunków majątkowych – jak je wybrać i co się stanie, gdy tego nie zrobimy?
Jakie prawo reguluje stosunki majątkowe małżeńskie obywatelki Polski oraz obywatela Wielkiej Brytanii, którzy pobrali się na terytorium Wielkiej Brytanii, a następnie przeprowadzili do Polski? Jakiemu prawu podlegają stosunki majątkowe polsko-francuskiego małżeństwa mieszkającego w Hiszpanii, ale posiadającego nieruchomości w Polsce i we Francji? Czy dokonany przez polsko-szwedzkie małżeństwo wybór prawa właściwego dla ich stosunków majątkowych zostanie uznany przez sąd angielski? Na te i inne pytania odpowiadają przepisy kolizyjne, których znajomość stanowi punkt wyjścia dla analizy stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami.
Cywilnoprawne aspekty uprowadzenia rodzicielskiego, czyli słów parę o Konwencji haskiej z 1980 r.
Podobno przyzwyczajenie rodzi lekceważenie (ang. familiarity breeds contempt). To stare angielskie przysłowie zdaje się potwierdzać w Chinach, gdzie po otwarciu sądów po kilkunastotygodniowej kwarantannie zanotowano bezprecedensowy wzrost liczby pozwów rozwodowych. O ile na razie trudno mówić o podobnym trendzie w Europie, liczba rozwodów systematycznie rośnie, a przepisy prawa rodzinnego z trudem nadążają nad potrzebami przemieszczających się rodziców i dzieci. Niektórzy rodzice wyjeżdżają z dziećmi za granicę, celowo próbując ominąć przepisy prawa rodzinnego danej jurysdykcji. Inni po prostu wracają do kraju pochodzenia, nieświadomi konsekwencji prawnych swoich działań. Ta sytuacja, zwana uprowadzeniem rodzicielskim, stanowi globalny i narastający problem.
Odrzucenie spadku przez małoletniego mieszkającego za granicą
Małoletni może zostać spadkobiercą zarówno na podstawie testamentu, jak i z ustawy. Często powołanie do spadku wynika z jego wcześniejszego odrzucenia przez rodziców (z powodu długów spadkowych lub chęci przekazania spadku dalszym spadkobiercom). Jednak z pozoru prosta sprawa spadkowa komplikuje się, jeżeli małoletni spadkobierca nie mieszka w Polsce.
Jurysdykcja w sprawach rozwodowych z elementem międzynarodowym
Wielu z nas spędza część życia za granicą. Część emigruje na stałe, zachowując jednak silne więzi z państwem swego pochodzenia. Część dzieli życie między kilka krajów, staje się „obywatelami świata”, z kilkoma paszportami, uprawnieniami do głosowania i nieruchomościami na różnych kontynentach. Dla takich osób rozwód może mieć globalne implikacje. W przypadku małżonków o znaczących aktywach podział majątku jest prawdziwym wyzwaniem, ale o ile pieniądze można podzielić, dzieci już nie. Ustalenie lub wybór właściwej jurysdykcji mogą okazać się kluczowe dla należytego zabezpieczenia swoich interesów.
