prawo umów | Co do zasady

Uwagi dotyczące konsekwencji dokonania czynności prawnej wykraczającej poza zakres przedmiotu działalności spółki, określonego w umowie spółki albo statucie.

W państwach kultury anglosaskiej trust jest bardzo popularną formą, wykorzystywaną w rozmaitych celach: do zarządzania majątkiem, jako mechanizm dziedziczenia, do budowy struktur korporacyjnych i do celów podatkowych. Równocześnie systemy prawne państw należących do tradycji kontynentalnej, jak Polska, zwykle nie posiadają dokładnego odpowiednika tej instytucji. W języku polskim nie ma nawet słowa oznaczającego „trust”. Taki stan rzeczy od lat wywołuje różne wątpliwości, a czasem nawet nieufność sądów oraz prawników w sytuacji, gdy trzeba ocenić, jakie skutki nadać trustowi w sprawie toczącej się (lub mogącej się toczyć) w kraju nieznającym tej formy. Czy słusznie?

W toku realizacji inwestycji budowlanych bardzo często pojawia się problem prac dodatkowych lub zamiennych: wykonawcy dopatrują się ich w nawet nieznacznych odstępstwach od pierwotnych założeń i żądają z tego tytułu podwyższenia wynagrodzenia. Z kolei inwestorzy nie tylko oczekują wykonania wszystkich poleceń w ramach umówionej ceny, ale dodatkowo traktują sprzeciw jako naruszenie umowy. Sytuacja ma się analogicznie na linii wykonawca – podwykonawca. Realia inwestycji często wymuszają jednak wykonanie danych prac nawet wtedy, gdy strony odmiennie oceniają ich charakter i nie podpisują na nie osobnej umowy. Czy mimo to należy się za nie dodatkowe wynagrodzenie?

Mija rok od wprowadzenia do polskiego prawa cywilnego rewolucyjnych, aczkolwiek nie do końca chyba odnotowanych i docenionych zmian w zakresie formy czynności prawnych. Okrągłą rocznicę tego wydarzenia warto uczcić przywołaniem kilku przykładów, które uzmysłowią nam, z jak poważnymi zmianami mamy do czynienia.

22 sierpnia br. weszły w życie długo oczekiwane przepisy ograniczające zakres obowiązku zawierania pisemnych umów na dostawę produktów rolnych. Zgodnie z nowymi przepisami wymóg zawarcia pisemnych umów dotyczy jedynie dostaw określonych grup produktów rolnych od rolników prowadzących gospodarstwo rolne w Polsce.

Trybunał Sprawiedliwości UE przesądził, że agent może zachować prawo do prowizji, gdy klient umyślnie nie wykonuje umowy z powodu utraty zaufania do zleceniodawcy, wywołanej postawą tego ostatniego. Orzeczenie wyjaśnia również wątpliwości dotyczące wpływu częściowego niewykonania umowy na prowizję agenta.

Bardzo często umowy sporządzane są równolegle w więcej niż jednej wersji językowej. Jeśli każdej z tych wersji strony nadały przymiot autentyczności, w razie rozbieżności pomiędzy nimi mogą pojawić się wątpliwości w zakresie wykładni umowy.

Przedsiębiorcy oferujący towary i usługi przez internet często zastrzegają w swoich ogólnych warunkach umownych, że zawierane przez nich umowy z konsumentami poddane będą prawu państwa ich siedziby. Prawo UE zasadniczo dopuszcza takie umowy, ale zastrzega, że wybór prawa obcego nie może pozbawiać konsumenta ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy na mocy prawa, jakie byłoby właściwe, gdyby umowa nie zawierała takiej klauzuli.

Taki wniosek płynie z nieprawomocnego wyroku wydanego 2 lutego 2017 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie dotyczącej jednej z największych inwestycji infrastrukturalnych w Polsce, oddanej do użytku w grudniu 2016 r.

Agentowi handlowemu po zakończeniu współpracy ze zleceniodawcą należy się świadczenie wyrównawcze, jeśli sprowadził dla swojego mocodawcy „nowych” klientów lub doprowadził do znacznego zwiększenia obrotów z klientami „starymi”. Co jednak w wypadku, gdy klient wprawdzie jest „stary”, a obroty znacznie nie wzrosły, ale agent skłonił klienta do zakupu produktów czy usług, których wcześniej nie zamawiał?

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują nowe zasady ustalania wysokości odsetek maksymalnych i ustawowych, dotyczące zarówno odsetek kapitałowych, jak i odsetek za opóźnienie.

Wprawdzie darowizna to umowa jednostronnie zobowiązująca, ale nie oznacza to, że wynikają z niej obowiązki wyłącznie dla Świętego Mikołaja.