zamówienia publiczne | Co do zasady

Wskutek pandemii wiele planowanych i istniejących kontraktów zostało sparaliżowanych. Niepewna sytuacja zmusza strony zamówień publicznych do zaprzestania wykonywania kontraktów lub przynajmniej powoduje utrudnienia w ich wykonywaniu. Czy w tej sytuacji można zmodyfikować umowę? Czy trzeba się liczyć koniecznością zapłaty kar umownych i odszkodowania? Z pomocą przychodzi ustawa kryzysowa.

Zamówienia publiczne są największą siłą napędową gospodarki. Realizacja umów w czasie epidemii może być utrudniona. Ale trwające postępowania o zamówienie nie powinny zostać zatrzymane tylko dlatego, że obecnie pracuje się głównie w domu.

Krajowa Izba Odwoławcza stoi na straży efektywności przepisów, które gwarantują przejrzysty i niedyskryminacyjny dostęp do zamówień publicznych na terenie UE. Państwa członkowskie mają obowiązek zagwarantować wykonawcom rozpatrzenie środków odwoławczych w sprawach o udzielenie zamówienia publicznego, co jednoznacznie wynika z dyrektywy Rady z dnia 21 grudnia 1989 r. nr 89/665/EWG w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane.

Pandemia koronawirusa już wpływa na sytuację wykonawców realizujących przedsięwzięcia inwestycyjne i inne umowy zawarte w reżimie prawa zamówień publicznych, a w związku z dynamicznym rozwojem sytuacji istnieje ryzyko, że negatywne konsekwencje będą coraz dalej idące. Obecna sytuacja ma wpływ nie tylko na realizację umów, ale też na toczące się i przyszłe postępowania o zamówienie publiczne.

Pełna elektronizacja postępowań o udzielenie zamówienia miała zakończyć się 1 stycznia 2020 r. Mimo ambitnych planów moment ten został przesunięty w czasie, aby skorelować pełną elektronizację zamówień publicznych z momentem wejścia w życie nowej ustawy o zamówieniach publicznych. Zmiana odnosi się do zamówień poniżej progów unijnych

Od 2008 r. na obszarze całej Unii Europejskiej obowiązuje usystematyzowana numeracja kodów CPV. Miała ona ujednolicić określanie przedmiotu zamówienia publicznego w różnych państwach członkowskich i przez to umożliwić wykonawcom z całej Unii startowanie w interesujących ich przetargach. Przez wiele lat kody CPV spełniały swoją rolę, jednak w ostatnich latach zauważono, że zamawiający coraz częściej nadają zamówieniom błędne kody. Dlatego Komisja Europejska postanowiła uporządkować system kodów CPV. Ogłoszenia z błędnie nadanym kodem nie będą publikowane na platformie TED.

W sporach na tle wykonywania umów o zamówienie publiczne praktycznie nie zawiera się ugód. Dostrzegł to ustawodawca i zaproponował w ustawie z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych regulację o alternatywnych metodach rozwiązywania sporów, widząc w niej szansę na dobrowolne i zadowalające obie strony kończenie konfliktów.

Przepisy nowej ustawy Prawo zamówień publicznych mogą budzić wiele wątpliwości. Aby ułatwić ich zrozumienie, stworzyliśmy innowacyjne, nieobecne dotąd na polskim rynku rozwiązanie – żywy komentarz do nowego PZP.

Zamawiający dysponuje szeregiem instrumentów, które w ramach trwającego postępowania pomagają mu nakreślić wykonawcom pełen obraz oczekiwań związanych z przedmiotem zamówienia.

Progi unijne i średni kurs euro do przeliczenia kwot progowych w euro na złotówki od już 1 stycznia 2020 r. będą niższe. Niektóre dotychczasowe zamówienia krajowe przekroczą więc progi unijne.

Udzielenie zamówienia typu in-house, które spełnia warunki określone w art. 12 ust. 1 lit. a) – c) dyrektywy 2014/24, nie jest samo w sobie zgodne z prawem Unii – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 3 października 2019 r. w sprawie o sygnaturze C-285/18 Kauno miesto savivaldybè i Kauno miesto savivaldybès administracija, przy udziale UAB „Irgita” i UAB „Kauno švara”. Nie jest to jednak orzeczenie kontrowersyjne ani nie zmienia wypracowanych przez lata zasad wyłączenia zamówień wewnętrznych z reżimu zastosowania dyrektyw zamówieniowych. Daje jednak wykonawcom dodatkowy argument w eliminowaniu decyzji zamawiających, które ci podejmują z pominięciem zasad podstawowych, jak zasada przejrzystości.

Na podstawie art. 143c ust. 1 p.z.p. zamawiający jest zobowiązany dokonać bezpośredniej zapłaty na rzecz zaakceptowanego przez niego podwykonawcy, w przypadku gdy ten nie uzyskał należnej zapłaty od wykonawcy. Choć dzięki wprowadzeniu tego przepisu podwykonawcy umów realizowanych w reżimie zamówień publicznych uzyskali większą ochronę, to jednak w pewnych sytuacjach skorzystanie z tej ochrony może być utrudnione.