Zmiany w ustawie Prawo energetyczne
W dniu 2 sierpnia 2016 r. została opublikowana ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa ta w założeniach ustawodawcy ma przyczynić się do likwidacji szarej strefy na rynku paliw, wzmocnić konkurencję na rynku oraz poprawić bezpieczeństwo energetyczne państwa. Ustawa wprowadza zmiany w szczególności dotyczące rynku gazu ziemnego i rynku paliw ciekłych.
Brak możliwości uzyskania zwolnienia z obowiązku magazynowania gazu ziemnego
Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o zapasach przyznają zwolnienie od obowiązku utrzymywania zapasów gazu ziemnego przedsiębiorstwom energetycznym, których liczba odbiorców nie jest większa niż 100 tysięcy i których przywóz gazu ziemnego nie przekracza w ciągu roku kalendarzowego 100 mln m3. Tego rodzaju zwolnienie przyznawał Minister Energii w drodze decyzji administracyjnej.
Zgodnie z projektem nowelizacji obowiązek utrzymywania zapasów gazu ziemnego będzie miał charakter bezwzględny, a możliwość uzyskania zwolnienia zostanie zniesiona. Wydane wcześniej zwolnienia z obowiązku utrzymywania zapasów gazu ziemnego będą obowiązywać do dnia 30 września 2017 r.
Poszerzenie katalogu przedsiębiorstw zobowiązanych do utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego
W obecnym stanie prawnym konieczność utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego dotyczy przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą dotyczącą przywozu gazu ziemnego z zagranicy na potrzeby jego dalszej odsprzedaży odbiorcom.
Zgodnie z nowelizacją ustawy obowiązek utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego będzie dotyczyć przedsiębiorstw energetycznych, które wykonują działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą, a także wszelkich innych podmiotów dokonujących przywozu gazu ziemnego.
Wprowadzenie możliwości zawierania umowy biletowej
Obowiązek utrzymywania zapasów gazu ziemnego będzie spoczywał na wszystkich handlujących w Polsce gazem ziemnym. Przedsiębiorstwa energetyczne nieposiadające własnych magazynów gazu ziemnego będą mogły skorzystać z magazynów innych podmiotów na podstawie tzw. umowy biletowej (podobne rozwiązanie funkcjonuje obecnie w odniesieniu do zapasów obowiązkowych ropy naftowej i paliw). Usługa ta umożliwia zlecanie zadań dotyczących utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego innemu przedsiębiorstwu energetycznemu, które wykonuje działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą, lub podmiotowi dokonującemu przywozu gazu ziemnego.
Zwiększenie kontroli nad rynkiem paliw ciekłych
Ustawa wprowadza rozwiązania prawne nakierowane na zwiększenie kontroli nad procesem pierwszej podaży paliw ciekłych na krajowy rynek związany z ich wytworzeniem lub przywozem oraz wywozem w ramach działalności koncesjonowanej lub w ramach przywozu. Zmiany zakładają, że każdy przywóz do Polski dwóch podstawowych gatunków paliw ciekłych (benzyny silnikowej oraz oleju napędowego), z wyłączeniem przywozu w standardowych zbiornikach samochodów, będzie rodził obowiązki: posiadania koncesji lub wpisu do nowo tworzonego rejestru podmiotów przywożących, utworzenia zapasu obowiązkowego, wniesienia opłaty zapasowej oraz realizacji narodowego celu wskaźnikowego. Ustawa nakłada także na przedsiębiorstwa wytwarzające paliwa płynne LPG, a także obracające nimi za granicą trudny w realizacji obowiązek złożenia zabezpieczenia majątkowego w wysokości 10 mln złotych.
Inne istotne zmiany w Prawie energetycznym
Nowelizacja wprowadza też obowiązek uzyskania koncesji na działalność przeładunkową paliw ciekłych. Uchylone zostanie także zwolnienie z koncesjonowania obrotu benzyną lotniczą. Ustawa ta powiększa również katalog czynów sankcjonowanych karami pieniężnymi i katalog przestępstw. Prowadzenie bez wymaganej koncesji działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania, magazynowania lub przeładunku, przesyłania lub dystrybucji, obrotu paliwami ciekłymi, w tym obrotu tymi paliwami z zagranicą, będzie podlegać karze grzywny do 5 mln zł albo karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
Nowelizacja wchodzi w życie w terminie 30 dni od dnia jej ogłoszenia.
Karol Czuryszkiewicz, praktyka doradztwa dla sektora energii kancelarii Wardyński i Wspólnicy
